مدل‎سازی یکپارچة سیستم‎های منابع آب، کشاورزی و اقتصادی- اجتماعی دشت هشتگرد با رویکرد دینامیک سیستم‎ها

Authors

  • آیدا مهر آذر دانش‌آموخته کارشناسی‌ارشد آبیاری و زهکشی، گروه مهندسی آبیاری و زهکشی، پردیس ابوریحان، دانشگاه تهران، ایران
  • حدثیه رحیمی خوب دانشجوی دکتری آبیاری و زهکشی، گروه مهندسی آبیاری و آبادانی، پردیس کشاورزی و منابع طبیعی کرج، دانشگاه تهران، ایران
  • علیرضا مساح بوانی دانشیار، گروه مهندسی آبیاری و زهکشی، پردیس ابوریحان، دانشگاه تهران، ایران
  • محمود مشعل دانشیار، گروه مهندسی آبیاری و زهکشی، پردیس ابوریحان، دانشگاه تهران، ایران
Abstract:

بحران آب ناشی از رشد جمعیت و توسعة اقتصادی مهم‎ترین تهدید برای جوامع انسانی است. دشت هشتگرد به دلیل توسعه فعالیت‌های اقتصادی- اجتماعی، با مسئله گسترش جمعیت، افزایش تقاضای آب و محدودیت منابع آب روبروست. به‌دلیل پیچیدگی مسائل مربوط به سیستم‌های منابع آب و دیگر سیستم‌های در تعامل با آن، برای مدیریت، برنامه‎ریزی، ارزیابی سیاست‌های مدیریت آب و شبیه‎سازی سیستم جامع منابع آب دشت هشتگرد، مدل دینامیک سیستم‎ها بر اساس نمودارهای حلقه‎های علت و معلولی در محیط نرم‎افزار Vensim PLE توسعه داده شد. این مدل، روابط بازخوردی بین زیرسیستم‌های هیدرولوژیکی، کشاورزی و اقتصادی- اجتماعی دشت هشتگرد را برقرار می‎کند. برای صحت‌سنجی مدل، داده‎های مشاهداتی 1380-1385 شمسی و دو آزمون تکرار رفتار و شرایط حدی استفاده شد. نتایج صحت‌سنجی مدل برای متغیرهای جمعیت، نیاز آب شرب، نیاز آب صنعت و ارزش افزوده نشان داد مدل به‌منظور بازسازی رفتار پارامترهای مختلف درون سیستم به‌خوبی واسنجی شده و نشان‌دهندة توانایی مدل در شبیه‎سازی سیستم‎های منابع آب دشت هشتگرد تحت سیاست‌های مختلف در دوره‌های آتی است. بنابراین، این مدل را می‎توان ابزار پشتیبان تصمیم در ارزیابی آثار تصمیم‌ها و اقدام‌های مختلف بر سیستم‎های منابع آب، کشاورزی و اقتصادی- اجتماعی دشت هشتگرد در مدیریت بحران آب موجود در منطقه به‌کار برد.

Upgrade to premium to download articles

Sign up to access the full text

Already have an account?login

similar resources

ارزیابی یکپارچة آثار تغییر اقلیم بر سامانه‌های منابع آب و کشاورزی دشت هشتگرد با استفاده از رویکرد پویایی سیستم‌ها

جمعیت دشت هشتگرد، به دلیل توسعة فعالیت‌های اقتصادی‌ـ اجتماعی، رشدی سریع دارد. این رشد جمعیت به بهره‌برداری بیش از حد از منابع آب زیرزمینی و کمبود آب در بخش کشاورزی انجامیده است. از طرف دیگر، پدیدة تغییر اقلیم می‏تواند کمبود منابع آب را در دوره‏های آتی تشدید کند. بنابراین، ارزیابی سامانه‏های منابع آب و کشاورزی این دشت به رویکردی جامع و چندرشته‏ای نیاز دارد. هدف این تحقیق شبیه‏سازی کمّی و کیفی آثا...

full text

ارزیابی یکپارچة آثار تغییر اقلیم بر سامانه های منابع آب و کشاورزی دشت هشتگرد با استفاده از رویکرد پویایی سیستم ها

جمعیت دشت هشتگرد، به دلیل توسعة فعالیت های اقتصادی ـ اجتماعی، رشدی سریع دارد. این رشد جمعیت به بهره برداری بیش از حد از منابع آب زیرزمینی و کمبود آب در بخش کشاورزی انجامیده است. از طرف دیگر، پدیدة تغییر اقلیم می‏تواند کمبود منابع آب را در دوره‏های آتی تشدید کند. بنابراین، ارزیابی سامانه‏های منابع آب و کشاورزی این دشت به رویکردی جامع و چندرشته‏ای نیاز دارد. هدف این تحقیق شبیه‏سازی کمّی و کیفی آثا...

full text

تأثیر تغییر اقلیم بر شاخص های گیاهی- آبی کشاورزی دشت هشتگرد با رویکرد دینامیک سیستم ها

این مطالعه با هدف بررسی اثرات تغییر اقلیم بر شاخص های گیاهی- آبی کشاورزی دشت هشتگرد انجام گرفته است.به منظور بررسی اثرات تغییر اقلیم بر سیستم های منابع آب و کشاورزی از خروجی های مدل hadcm3 تحت سناریوهای انتشار a2 و b1 استفاده گردید. پردازش سناریوهای اقلیمی نشان می دهد که محدوده مطالعاتی هشتگرد طی دوره 2039-2020 با شرایط گرم وخشک تری در اثر تغییر اقلیم روبرو خواهد شد. تغییرات بارندگی ماهانه در ا...

کاربرد مبانی آب مجازی در افزایش ارزش اقتصادی منابع آب کشاورزی (مطالعه موردی: دشت اراک)

امروزه ارزش اقتصادی منابع آب به عنوان شاخصی مهم در مصرف بهینه و مدیریت عرضه و تقاضای آب بیش از پیش مورد توجه قرار گرفته است. در مقاله حاضر با ارتقاء و کاربرد یک مدل ریاضی موجود تعیین ارزش اقتصادی آب، اثر آب مجازی در افزایش ارزش اقتصادی منابع آب بررسی شده است.  این بررسی برای دشت اراک و محصولات استراتژیک گندم، جو، یونجه و ذرت علوفه­ای در سه حالت وزن­دهی مساحت تحت کشت، حجم آب مصرفی و درآمد محصول ...

full text

ارزیابی اقتصادی اثرات پخش سیلاب بر منابع آب و کشاورزی (مطالعه موردی: دشت موسیان، شهرستان دهلران)

مهار سیلاب‌ها، تغذیه مصنوعی سفره‌های آب زیرزمینی و کوشش در بهینه‌سازی بهره‌وری از منابع آب و خاک از مهمترین فوایدی هستند که درنتیجه پخش سیلاب بر آبخوان‌های کشور به‌دست‌آمده است. هدف از این پژوهش ارزیابی و تعیین میزان اثرات اقتصادی طرح پخش سیلاب بر منابع آب و کشاورزی دشت موسیان دهلران از طریق پایش و ثبت داده‌های مربوطه به‌طور پیوسته و مداوم می‌باشد. برای این منظور با استفاده از معیارهای ارزیابی ...

full text

مدلسازی اقدامات مدیریتی در کنترل افت سطح تراز آب زیرزمینی (دشت هشتگرد، استان البرز)

افزایش استحصال از آب‌های زیرزمینی در چند دهه اخیر موجب شده است، سطح تراز آب زیرزمینی استان البرز و بخصوص دشت هشتگرد دچار افت شدیدی شود. از اینرو، با توجه به اهمیت این ذخایر ارزشمند، باید راهبردهای مناسبی در جهت پایداری این منابع مورد بررسی قرار گیرد. در این راستا، شبیه‌سازی عددی MODFLOW این محدوده، در دو حالت ماندگار و غیرماندگار برای دوره سه ساله (1391 تا 1393)، واسنجی و برای یک دوره یک ساله (...

full text

My Resources

Save resource for easier access later

Save to my library Already added to my library

{@ msg_add @}


Journal title

volume 6  issue 2

pages  263- 280

publication date 2016-10-22

By following a journal you will be notified via email when a new issue of this journal is published.

Hosted on Doprax cloud platform doprax.com

copyright © 2015-2023